Yeni yıla ‘rekor’ umuduyla başlayan ancak ilk ayı durgun geçiren turizm sektörü, 2023'te 60 milyon ziyaretçi ve 56 milyar dolar gelir hedefliyor. Turizmde dönüşüm senaryoları, 2033 yılı için 120 milyar dolar gelir ve 104 milyon ziyaretçi hedefi ortaya koyuyor. Pandemi benzeri bir durum yaşanmazsa 2023 hedefinin kolayca tutturulması beklenirken, işçilik ve enerji gibi maliyet artışları karlılığı aşağıya çekiyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre geçen yıl Türkiye’ye 51.5 milyon ziyaretçi gelirken 46 milyar dolar turizm geliri elde edildi. Cumhuriyet’in 100’üncü yılının turizmde zirve yılı olmasını bekleyen sektör profesyonelleri, “Bu yıl rekorların kârlılığa ne kadar yansıyacağı” sorusuna “Maliyet enflasyonu ile ne ölçüde başa çıkabileceğimize bağlı” yanıtını veriyor.
Konaklama vergisi etkiler
Sektör giderlerinin 2022 yılında yüzde 100’ler seviyesinde artış gösterdiğine işaret eden Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin, “Özellikle enerji, personel ve yiyecek-içecek maliyetlerindeki enflasyon yavaşlarsa, bu yıl gelir ve ziyaretçi sayısı seviyesinde bir kârlılık artışına ulaşmamız mümkün olabilir” dedi. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, “Bu yıl devreye giren konaklama vergisi ve TGA’ya ciro üzerinden ödenen katkı payı da kârlılıkları düşüren etmenler arasına girdi” dedi.
Kişi başı harcama düşük kaldı
Her ne kadar turizm sektörü 2022’de gelen turist sayısı bakımından ABD, İtalya, Yunanistan gibi ülkeleri geride bırakarak sıralamada üçüncü olsa da doluluk artışının gelirlere tam olarak yansımadığı görülüyor. Kişi başı harcamaların 830 dolarlardan bin 300 dolarlara çıkması gerekiyor. TÜRSAB Başkanı Bağlıkaya, “Özellikle 2022 yılının ilk dokuz aylık dönemine bakıldığında Akdeniz çanağındaki en büyük rakibimiz İspanya’da yabancı ziyaretçilerin gecelik kişi başı ortalama harcaması 169 euro, Yunanistan’ın ki 130 euro, İtalya’nın ki 120 euro seviyesindeyken, Türkiye’de bu rakam TÜİK tarafından yapılan revizyona rağmen 90 dolar oldu” dedi. Oda fiyatları ve gelirlerde bir artış olduğunu söyleyen Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, “Ancak doluluklarımız artarken, gelirlerdeki artışın aynı düzeyde olmaması sektörü zorluyor. Maliyetlerimizdeki yüksek artışları da göz önünde bulundurmak gerek. Bütün dünyada artan maliyetlerin de yansıması olarak ortalama oda fiyatları yükselmeye devam ediyor. Artan maliyetler konaklama sektörünün önündeki en önemli sorun” dedi.
Turizm 12 aya yayılsın istihdam arttırılsın
Cumartesi günü Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile bir araya gelen sektör temsilcileri, turizmin 12 aya yayılarak istihdamı artıracak adımlar atılması gerektiğini anlattılar. Toplantıyı değerlendiren TTYD Başkanı Oya Narin, “En önemli gündem maddelerinden biri istihdamın 12 aya yayılması için, turizmin sezon dışına çıkması için neler yapılabilir konusuydu" derken, TÜROB Başkanı Müberra Eresin de “Toplantıda turizmde, sürdürülebilir kalkınma hedefleri ve önümüzdeki döneme yönelik beklentiler değerlendirildi” bilgisini verdi.
TÜROB: Yatırımlar Anadolu’da teşvik edilsin
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, “Ülke ekonomisine katkısı büyük olan, ithalatın neredeyse sıfır olduğu, gerçek ihracatçı olan turizm desteklenmeli” dedi. Pandemi sonrası Türkiye’nin, şehir bazında da İstanbul ve Antalya’nın dünya turizm sahnesine çok ciddi bir dönüş yaptığını ifade eden Eresin, şunları söyledi: “Otel yatırımlarında ciddi bir geri dönüş başladı. Sektördeki yatırımları olumlu değerlendirmekle birlikte Antalya ve İstanbul’un hâlâ en fazla yatırım talebi alan yerler olması çok tercih ettiğimiz bir durum değil. Anadolu’daki yatırımlar için daha fazla teşvik verilmesi gerekiyor.”
TÜRSAB: Sektörün yoğun çabası başarı getiriyor
Cumhuriyetin 100’üncü yılı olan 2023 yılına turizmde önemli hedeflerle girildiğini söyleyen Türkiye Tur Operatörleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, “2023 yılında tur operatörü ve seyahat acentalarımızın yoğun tanıtım ve pazarlama çalışmaları neticesinde başarılı bir yıl geçireceğimizi düşünüyoruz” dedi. Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin yaklaşık yüzde 75’inin tur operatörleri ve seyahat acentaları vasıtasıyla geldiğini kaydeden Bağlıkaya, şöyle devam etti: “Türk turizminin 2023 performansı, seyahat acentaları ve tur operatörlerinin göstereceği performansa bağlı.”
TTYD: Yüksek gelir getiren modlara geçmeliyiz
Sektördeki olumlu gelişmelerin sadece kârlılık değil istihdama da olumlu yansıyacağını söyleyen Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin, “Turizmde kapsamlı bir yapısal dönüşümü tamamlamamız gerekiyor. Kongre, sağlık, 3. yaş turizmi ve turizm rezidansları gibi yüksek gelir getiren ve sezonu uzatan modlarda geçiş sağlanması durumunda orta ve uzun hedeflerimize çok daha emin adımlarla yürüyebileceğiz” dedi. Narin, “Sektör, Avrupa’daki rakiplerine göre fiyat avantajını koruyacak. Bu çerçevede Türkiye’de oda fiyatlarındaki euro bazında artışın turizm gelirlerinde de artışa dönüşmesini umuyoruz” dedi.-Dünya gazetesi