Dünyadaki birçok müze, gece müzeciliğiyle turist çekiyor. Gece müzeciliğiyle kişi başı turist harcaması yükselirken, ziyaretçi sayısı da yüzde 20 ila 30 arttı. Türkiye’de ise gece müzeciliğiyle Efes ve Pamukkale travertenlerinde ziyaretçi sayısının yüzde 47 arttığı belirtiliyor.
İstanbul Ticaret Gazetesi’nden Barış Cabacı’ nın haberine göre gece müzeciliği, dünya genelinde müzelerin gece saatlerinde açık kalmasını sağlayarak, ziyaretçi sayılarını artırmayı hedefleyen ve kültürel etkinlikleri daha geniş kitlelere ulaştıran bir trend olarak hızla yaygınlaşıyor. Uzmanlar, Night At Museum (Müzede Bir Gece) filmine konu olmuş, hatta kitaplara ilham kaynaklığı etmiş bu uygulamanın günümüzde oldukça ilgi gördüğünü belirtiyor. Ziyaretçiler müzelere gece gittiğinde sadece müzeyi gezmiyor, ayrıca çeşitli etkinliklere de katılabiliyor. Louvre Müzesi’nden Viyana’daki Uzun Müze Gecesi’ne kadar birçok büyük müze ve kültürel kurum, gece etkinlikleriyle kültürel zenginliklerini sergiliyor.
İlk Fransa ve İtalya’da
Dünyada gece müzeciliği başlatan ülkeler arasında Fransa ve İtalya yer alıyor. Fransa’nın başkentinde bulunan Louvre Müzesi, gece müzeciliği sayesinde her yıl yaklaşık 450 bin fazladan ziyaretçi ağırlıyor. Gece ziyaretleri, müzenin yıllık ziyaretçi sayısını yüzde 20 artırdı. Dünya genelinde ise gece müzeciliğiyle toplam ziyaretçi sayısında yüzde 20 ila 30 arasında bir artış sağlanıyor. Viyana’da her yıl ekim ayında düzenlenen Uzun Müze Gecesi, tek bir biletle 100’den fazla müzeye erişim sağlıyor. Geçen yıl bu etkinliğe 183 binden fazla kişi katıldı. Etkinlik sırasında müzeler özel turlar ve sergiler düzenleyerek ziyaretçilere benzersiz deneyimler sunuyor. Ziyaretçi sayısı ve turizm gelirinin artmasında gece müzeciliğinin popülerleşmesinin de etkili olduğu belirtiliyor.
3 Mevsim Yapılacak
Kültür ve Turizm Bakanlığı da Türkiye’nin 2024 yılı için belirlediği 60 milyon turist ve 60 milyar dolar gelir hedefi için Geleceğe Miras programı kapsamında 4 etkinlik başlattı. Bu etkinliklerden biri de gece müzeciliği. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın gece müzeciliği uygulaması, Türkiye’nin tarihi ve arkeolojik zenginliklerinin daha geniş kitlelere tanıtılması ve turizm sezonunun 12 aya yayılması için en önemli adımlardan biri olarak görülüyor. Üç mevsim yapılan gece müzeciliği, ilk etapta Efes ve Pamukkale Ören Yeri müzelerinde başladı. Turizmde sürdürülebilirliği ve çeşitliliği artırmayı amaçlayan bu adım, Türkiye’nin 2028 yılı için belirlediği 100 milyar dolar turizm geliri hedefine ulaşmasında da önemli rol oynayacak.
Yüzde 47 Arttı
Gece müzeciliğinde en çok ışıklandırma ve güvenliğe dikkat edilmesi gerekiyor. Bunun için Bakanlık, İstanbul’da restore edilen tarihi yapıları gece müzeciliğine uygun olarak hazırlıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ortak çalışmalar yürüten Green Enerji’nin araştırmasına göre, dünya genelinde bir turistin yaptığı günlük efektif harcama 12 dolar, gece müzeciliği ile bu rakam 120 dolara yükseliyor. Araştırmada, ayrıca Efes ve Pamukkale travertenlerinde gece müzeciliği sayesinde ziyaretçi sayısının yüzde 47 arttığı belirtiliyor. Ören yerlerindeki gece müzeciliğinde kullanılacak enerji de müzelerin yanına kurulan Güneş Enerji Sistemleri’nden elde ediliyor.
Geliri 5 Kat Fazla
İstanbul’da da gece müzeciliğine dahil olan müzelerin sayısı gün geçtikçe artıyor. İstanbul Arkeoloji Müzesi ile başlayan gece müzeciliğine, önce Yerebatan Sarnıcı, en son da Topkapı Sarayı Müzesi dahil oldu. İstanbul’daki müzelerde, gündüz ve gece müzeciliğindeki fiyat farkı ortalama 5 kat daha fazla. Bir yabancı turist normal müze girişine 25-30 Euro arası ücret öderken, Topkapı Sarayı’nı gece gezmek için 160 Euro ödemesi gerekiyor. Gece müzeciliğinin uygulandığı en kapsamlı yapı olan Topkapı Sarayı Müzesi’nde ziyaretler ise gruplar halinde yapılıyor. İlk grup saat 21.00’de, ikinci grup ise 22.00’de içeri alınıyor ve 300 kişiyle sınırlanıyor. İstanbul’daki müzelerde, Müzekart akşam ziyaretlerinde geçerli olmayacak.
Neden Popülerleşti?
Değişen dünya düzeni ve teknolojinin ilerlemesiyle birlikte tarihi mekanların ışıklandırılmasıyla gece müzeciliği her geçen gün daha popüler hale geliyor. Uzmanlar, artık insanların yaz tatillerini ve kültürel gezilerini bir arada yapabilecekleri yeni bir çözüm olarak gece müzeciliğinin öne çıktığını söylüyor. Bu sayede ziyaretçiler, gündüzün kalabalığından uzak, daha sakin ve büyüleyici bir ortamda bu mekanları keşfetme fırsatı buluyor. Gece müzeciliği sadece turistler için değil, yerel halk için de çekim merkezi haline geliyor. Özellikle yaz aylarında gündüzleri dışarıda zaman geçirmek zorlaşırken, geceleri serinleyen hava sayesinde bu mekanlar daha rahat gezilebiliyor. Ayrıca gece müzeciliği, şehirlerin gece ekonomisine de büyük katkı sağlıyor. Restoranlar ve kafeler gibi gece çalışan mekanlar da bu sayede daha fazla müşteri ağırlayarak yerel ekonomiye katkıda bulunuyor.
Gece Ziyarete Açık Yerler
* Topkapı Sarayı Müzesi (İstanbul)
* Yerebatan Sarnıcı (İstanbul)
* İstanbul Arkeoloji Müzesi (İstanbul)
* Kız Kulesi (İstanbul)
* Galata Kulesi (İstanbul)
* İstanbul Modern (İstanbul)
* Resim Heykel Müzesi (İstanbul)
* Defter-i Hakani Binasındaki Ayasofya Tarih ve Deneyim Alanı (İstanbul)
* Aspendos Ören Yeri (Antalya)
* Side Antik Kenti (Antalya)
* Patara Antik Kenti (Antalya)
* Perge Antik Kenti (Antalya)
* Hierapolis Antik Kenti (Denizli)
* Efes Antik Kenti (İzmir)
* Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi (Muğla)
* Akdamar Anıt Müzesi (Van)