Emrah Yılmaz Çavuşoğlu

Camelot Maritime Yönetim Kurulu Başkanı

Kruvaziyer turizminde ülkece yatırımlarımızı artırmamız gerekiyor. Kamu ve özel sektör iş ve güç birliği ile denizcilik alanında dünya liginde hak ettiğimiz noktalara gelebiliriz. Gerçekleştireceğimiz sürdürülebilir yatırımlarla Türkiye yüzyılında kruvaziyer turizminin liderlerinden olabiliriz.

Giderek cazip hale gelen kruvaziyer turizmi, son 5 yıl içerisinde çok farklı bir boyut kazandı. Çünkü pandemi süreci, bize denizin en güvenli yerlerden biri olduğunu gösterdi. ‘Her şerde bir hayır vardır’ sözünde olduğu gibi pandemi ile denizin en hijyenik yerlerden biri olduğunu kanıksayan nihai tüketici, başta kruvaziyer turizmi olmak üzere yat ve tekne satın alarak bu alanları hareketlendirdi.  

Türkiye kruvaziyer turizmi yükselişte

Doğal güzellikleri, masmavi denizleri, birbirinden eşsiz koyları, tarihi ve kültürel değerleri ile tam bir turizm cenneti olan Türkiye’de 2021, 2022 ve 2023 yıllarını baz aldığımızda kruvaziyer turizminin katlanarak büyüdüğünü görüyoruz.

2023 yılının ilk 5 aylık döneminde limanlarımıza yanaşan kruvaziyer gemi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 43.1 arttı. Kruvaziyer yolcu sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 114 artış gösterdi. 2022’de 993 kruvaziyer gemisi ülkemize geldi. Aynı yıl kruvaziyer yolcu sayısının ise 1.010.767 kişi oldu. 2022 Nisan'da 88 bin 566 olan kruvaziyer yolcu sayısının Mayıs'ta 176 bin 840'a, Haziran'da 183 bin 407 ve Temmuz'da 209 bin 33'e yükseldi. Geçen yıl Mayıs-Haziran- Temmuz döneminde ülkemize 341 bin 556 kurvaziyer yolcu gelirken, bu yıl ise aynı dönemde bu sayı yüzde 66,7 artarak 569 bin 280'e ulaştı. Eğer artışlar bu şekilde yükselmeye devam ederse 2023 yılı sonunda kruvaziyer turizmi açısından cumhuriyet rekorunun kırılacağını öngörüyoruz.

Un var, şeker var, yağ var… En güzel helvayı yapmamız lazım

Akdeniz Çanağı’nın en özel ve güzel koylarına, sahillerine sahip olan Türkiye’nin Karadeniz gibi çok farklı ve eşsiz bir denize de kıyısı bulunuyor. Genç ve eğitimli nüfusu, hizmet kalitesi, modern kruvaziyer limanları ile dünyanın en önemli kruvaziyer destinasyonlarından birine sahibiz. Hani klasik tabirle, “Un var, şeker var, yağ var.” Kısacası helva yapmak için tüm malzemelerimiz var. O halde eğitimli, genç nüfusumuzu ve hizmetteki know-how’ımızı birleştirerek en güzel helvayı yapmalıyız. Turizm otelcilik mezunu gençlerimiz, denizcilik fakültelerinden mezun denizcilerimiz ile dünya denizciliğinin kalbini ve hatta beynini oluşturabiliriz.

Komşumuz Yunanistan’a baktığımızda Yunanistan’ın kruvaziyer alanındaki çalışmalarının hangi boyutlarda olduğunu rahatlıkla görebiliyoruz. Ülke olarak bizim Yunanistan’dan daha önemli avantajlarımız bulunmaktadır. Bu avantajlarımızı doğru kullanırsak kruvaziyer turizminin lider ülkelerinden biri haline gelebiliriz.

Yatırımların artması gerekiyor

Bu kadar önemli avantajlara sahip bir ülkenin dünya denizcilik liginde çok daha üst sıralarda olması gerekiyor. Deniz sektöründen en büyük sorunlarımızdan birini yatırım oluşturmaktadır. Gerekli yatırımları yaparsak başta Yunanistan olmak üzere İtalya ve İspanya’nın üstünde hak ettiğimiz yeri alabiliriz. Deniz alanına yatırım yapacak özel sektör oyuncularına finansa erişim kolaylığı ve geri ödeme kolaylığı gibi bir dizi kolaylığın sağlanması da gerekmektedir.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ülkemize gelen turistlerin kişi başı harcamaları 2020 yılında 762 dolar, 2021 yılında 785 dolar, 2022 yılında 1.096 dolar olarak gerçekleşti. 2022’de yurt dışına giden Türk turistlerin kişi başı ortalama harcaması ise 589 dolar olarak gerçekleşti. Kruvaziyer yolcularının uğrak limanlarımızda şehirlerimizin tadını çıkarmaları ve şehirlerimizde alışveriş yapması sağlanmalıdır. Kruvaziyer yolcumuzu, yolculuk yaptığı kruvaziyerle sınırlandırmamalıyız. Demirlediğimiz limanlardaki şehirlerin aktif bir parçası haline getirebilmeliyiz. Bunun için kruvaziyer turizmiyle uğraşan denizcilik firmalarının sanayi ve ticaret odaları başta olmak üzere, valilikler, kaymakamlıklar ve belediyelerle profesyonel iş birliği içerisinde olması gerekmektedir.